محمد، در منظر تاریخی

آیا کسی به نام محمد واقعا در تاریخ وجود داشته است؟

اولین بار چند سال پیش بود که با این ادعا مواجه شدم. فردی مدعی بود که محمد اصلا وجود نداشته است! نحوه صحبت کردن این فرد نشان می‌داد که آگاهی چندانی از چیزی که درباره آن صحبت می‌کرد ندارد. نوعی «مد» اسلام ستیزی ناآگاهانه که در بین هموطنان ساکن خارج از کشور کم طرفدار ندارد. از این رو چندان حرف‌های او را جدی نگرفتم.

لزوم توجه به اسلام به عنوان یک واقعیت تاریخی

مدتی است که تلاش دارم فهم بهتری از «اسلام» در بستر تاریخی آن داشته باشم. کلمه «اسلام» را به این دلیل در داخل گیومه گذاشته‌ام که وقتی از نگاه تاریخی (و نه نگاه دینی) به هزار و چهارصد سال پیش نگاه می‌کنم، حداقل تا این لحظه، اثری از دینی به نام اسلام نمی‌یابم. اینطور به نظر می‌رسد که «دین» اسلام و هویتی به نام «مسلمان» چندین دهه بعد از درگذشت محمد ایجاد شده‌اند.